Granice wolności – Granice Niepodległej

Granice wolności – granice niepodległej

Wydawca Muzeum Górnośląskie w Bytomiu

ISBN 978-83-65786-37-1

Muzeum Niepodległości w Warszawie

ISBN 978-83-65439-56-7

Uniwersytet Śląski w Katowicach

ISBN 978-83-932082-4-1

Bytom – Warszawa – Katowice, 2020

Autorzy tekstów: patrz spis treści

Kategoria: inne

Fotografie: m.in. ze zbiorów Wojciecha B. Mosia

Publikacja, poświęcona problemowi odradzania się państwa polskiego i kształtowania się granic II Rzeczypospolitej wpisuje się w nurt badań niepodległościowych. Powstała ona dzięki współpracy Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Niepodległości w Warszawie oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zakres tematyczny monografii jest bardzo szeroki, od próby zdefiniowania pojęć podstawowych, tj. ojczyzna, patriotyzm czy naród, przez opracowania losów jednostek i zbiorowości zaangażowanych w działania niepodległościowe i zagadnienia związane z kształtowaniem świadomości narodowej i obywatelskiej.

Książka składa się z trzech części tematycznych. Dwa teksty stanowiące część pierwszą dotyczą obecności problemu „granic wolności” w pamięci zbiorowej. Kolejna część poświęcona jest kształtowaniu się granic II Rzeczypospolitej na Kresach Wschodnich i Zachodnich. Tom zamykają dwa teksty będące praktycznym omówieniem tematów dotyczących odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku w kontekście edukacji historycznej.

Zamierzona wieloaspektowość i interdyscyplinarność pozwoliła na zaprezentowanie problematyki tworzenia się niepodległego państwa polskiego oraz  dziedzictwa Kresów Wschodnich i Zachodnich z perspektywy 100. rocznicy odzyskania niepodległości. Opublikowane teksty stanowią ważny głos w dyskusji rocznicowej i wytyczają kierunki dalszych badań.

Spis treści

Wstęp

Część I. Granice wolności w pamięci zbiorowej

dr hab. prof AFiB Jolanta Załęczny, Pamięć zbiorowa czynnikiem odrodzenia i warunkiem bytu Niepodległej

prof. dr hab. Anna Matuchniak-Mystkowska, Ojczyzna i naród. Elementarne pojęcia socjologii

Część II. Kształtowanie się granic II Rzeczypospolitej na Wschodzie i na Zachodzie

dr Zbigniew Bereszyński, Kresowe przedmurze Rzeczypospolitej i wojna polsko-sowiecka 1919-1921. Próba nowego spojrzenia na ówczesne wydarzenia z uwzględnieniem nieznanych wcześniej źródeł i opracowań wydanych w Rosji postkomunistycznej

Nina Taylor-Terlecka, Niepodległość na lwowskim partykularzu. Widoki uliczne, impresje, nastroje

dr hab. prof. PWSZ Krzysztof Walczak, Alfons Parczewski i jego wkład w kształtowanie granic niepodległej Polski

Maciej Droń, Miasto graniczne – miasto kresowe. Wokół sporu krakowskiej i śląskiej sanacji o miejsce Krakowa i Katowic na mapie II Reczypospolitej

dr Przemysław Jagieła, Działalność Związku Przyjaciół Górnego Śląska na przykładzie ekspozytury związku w Praszce (1920-1921)

dr Joanna Lusek, Spór o polską szkołę na Górnym Śląsku (1919-1921). Na przykładzie powiatu bytomskiego

Część III. Granice wolności w edukacji historycznej

dr Marta Milewska, Wolność i niepodległość w 1918 roku jako element edukacji historycznej

dr hab. prof. UŚ Maciej Fic, Odrodzona Niepodległa w zewnętrznej formule egzaminacyjnej z historii

Indeksy i streszczenia

Indeks nazwisk

Indeks nazw miejscowych

Streszczenia w języku polskim i angielskim

Format: 240 x 165 mm; oprawa: miękka; ss: 244; cena: 35 zł